Mối quan hệ Đòn bẩy tài chính, Hiệu quả tài chính và Quy mô doanh nghiệp,

Đòn bẩy tài chính, Hiệu quả tài chính và Quy mô doanh nghiệp

Căn cứ lược khảo lý thuyết và bằng chứng thực nghiệm có liên quan, bài viết xác định các giả thuyết nghiên cứu về mối quan hệ tác động của đòn bẩy tài chính đến hiệu quả tài chính khi có điều tiết bởi quy mô doanh nghiệp đối với trường hợp các doanh nghiệp phi tài chính niêm yết tại Việt Nam.

Yếu tố quy mô doanh nghiệp đối với tác động của đòn bẩy tài chính của doanh nghiệp

Tác động của đòn bẩy tài chính đến hiệu quả tài chính

Doanh nghiệp sẽ phải đối mặt với rủi ro tăng thêm khi sử dụng đòn bẩy tài chính, và hiệu quả tài chính sẽ giảm nếu quản trị rủi ro không tốt. Căn cứ thang bảng 5 cấp độ quản trị rủi ro tương ứng với giá trị doanh nghiệp của Deloitte, nhóm tư vấn quản trị rủi ro của đơn vị này cho rằng các doanh nghiệp Việt Nam chỉ đạt mức độ 2 – rời rạc (Thùy Linh, 2016), và tương ứng giá trị doanh nghiệp chỉ đạt mức thấp, kết hợp bằng chứng thực nghiệm từ nghiên cứu của Tifow & Sayilir (2015), Mule & cộng sự (2015), Singh & Bansal (2016), Ahmed & cộng sự (2018), Baseri & Hakaki (2018), Dey & cộng sự (2018) đúc kết rằng đòn bẩy tài chính tác động ngược chiều đến hiệu quả tài chính, theo đó bài viết đưa ra giả thuyết thứ nhất như sau:

Đòn bẩy tài chính tác động ngược chiều đến hiệu quả tài chính của doanh nghiệp niêm yết tại Việt Nam.

Tác động của đòn bẩy tài chính đến hiệu quả tài chính khi có sự điều tiết bởi quy mô doanh nghiệp

So với các doanh nghiệp nhỏ, doanh nghiệp lớn thường dễ dàng chấp nhận rủi ro hơn, theo đó quy mô doanh nghiệp có thể trở thành động cơ vay nợ nhiều hơn, và tác động của đòn bẩy tài chính đến hiệu quả tài chính sẽ càng lớn hơn khi có sự điều tiết bởi quy mô doanh nghiệp. Mối quan hệ điều tiết này cũng được khẳng định bởi nghiên cứu thực nghiệm của Meshack & cộng sự (2020) và Santosa (2020). Vì vậy, bài viết đưa ra giả thuyết thứ hai như sau:

Quy mô doanh nghiệp làm gia tăng tác động của đòn bẩy tài chính đến hiệu quả tài chính của doanh nghiệp niêm yết tại Việt Nam.

Mô hình nghiên cứu

Với giả thuyết nghiên cứu được xác định tại mục 3.1, kết hợp tham khảo các bằng chứng thực nghiệm tại mục 2, điển hình là nghiên cứu của Ochieng’ Wayongah & Mule (2019), Meshack & cộng sự (2020) và Santosa (2020), bài viết xác định mô hình nghiên cứu cho trường hợp các doanh nghiệp phi tài chính niêm

yết tại Việt Nam gồm biến phụ thuộc là hiệu quả tài chính (FP), biến độc lập là đòn bẩy tài chính (FL), biến tương tác quy mô doanh nghiệp với đòn bẩy tài chính (FL*SIZE) theo Hình.

Hình 1. Mô hình nghiên cứu

Ngoài ra, hiệu quả tài chính của doanh nghiệp còn được giải thích bởi sự tác động của nhiều yếu tố khác, theo đó bài viết đưa vào biến kiểm soát là quy mô doanh nghiệp (SIZE) (Dey & cộng sự, 2018; Mule & cộng sự, 2015; Baseri & Hakaki, 2018; Tifow & Sayilir, 2015), lợi nhuận (PROF) (Singh & Bansal, 2016, Zuhroh, 2019), và hiệu quả tài chính năm trước liền kề (LagFP) (Kharabsheh & cộng sự, 2017).

Bên cạnh đó, Lý thuyết trật tự phân hạng cho rằng doanh nghiệp có khả năng sinh lời thấp sẽ vay nợ nhiều hơn, và góc độ người cho vay cho rằng hiệu quả tài chính trong quá khứ phát tín hiệu rào cản sử dụng đòn bẩy tài chính của các doanh nghiệp. Kharabsheh & cộng sự (2017) khẳng định sự tồn tại quan hệ tác động hai chiều giữa mức độ sử dụng đòn bẩy tài chính trong cơ cấu vốn và hiệu quả doanh nghiệp. Lý thuyết đại diện cũng cho rằng doanh nghiệp lớn sẽ giảm thông tin bất cân xứng và dễ tiếp cận vốn ngoài hơn, hiệu quả tài chính trong quá khứ, quy mô doanh nghiệp cũng có thể tác động đến đòn bẩy tài chính, từ đó có cơ sở nghi ngờ đòn bẩy tài chính có thể là biến nội sinh. Roodman (2009) cho rằng một số hồi quy có thể bị ảnh hưởng bởi những biến động hoặc thay đổi trong quá khứ, mà biến trễ của biến phụ thuộc là một ví dụ, tác giả này cũng đã chỉ ra công cụ ước tính thích hợp và khả dụng là dựa trên độ trễ của các biến công cụ. Theo đó, bài viết nhận thấy sự cần thiết trong việc đưa biến độc lập đòn bẩy tài chính đồng thời là biến nội sinh, và đưa vào mô hình biến trễ một kỳ của hiệu quả tài chính để giải quyết vấn đề nội sinh.

Như vậy, mô hình hồi quy nhằm xác định tác động của đòn bẩy tài chính đến hiệu quả tài chính của các doanh nghiệp phi tài chính niêm yết tại Việt Nam khi có điều tiết bởi quy mô doanh nghiệp được cụ thể như sau:

https://seotravel.net/yeu-to-quy-mo-doanh-nghiep-doi-voi-tac-dong-cua-don-bay-tai-chinh-cua-doanh-nghiep/

https://seotravel.net/trach-nhiem-xa-hoi-cua-doanh-nghiep-va-hieu-qua-tai-chinh-cua-doanh-nghiep/